She’s back!
Een jaar na mijn verblijf in Palestina ben ik weer terug. Terug om af te maken wat de vorige keer niet helemaal is gelukt. Maar zeker ook terug om mijn dierbare vrienden te zien én om mijn lieve broer te laten zien welke plek mijn leven een totaal andere dimensie heeft gegeven.
Het is bizar om te ervaren en voelen dat het zo vertrouwd is om hier te zijn. Ik merk dat ik mezelf direct tot de orde roep. Vorig jaar schreef ik nog dat het gevaar loert dat je gewend raakt aan absurde situaties als je er wat langer in verkeert. Ik schreef ook, dat het belangrijk is om mezelf te blijven verbazen. En dat ik daar alert voor moeten blijven.
Verbaasd over een ommuurde stad, checkpoints met soldaten, belachelijke contrasten tussen de beide kanten van die muur of nieuwe nederzettingen, ben ik niet meer. Dat kan misschien ook niet, want daarvoor weet ik nu te veel over de situatie hier. Mijn best doen om me daar alsnog over te verbazen hoeft niet. Het is namelijk zo dat ik mezelf in drie dagen tijd alweer zo vaak heb betrapt op extreme verbazing dat ik, net zoals vorig jaar, schrik van mijn onwetendheid en de onrechtvaardigheid die hier heerst. Blijkbaar weet ik toch niet genoeg over de situatie hier. Ik heb voor mezelf besloten dat ik in een soort van nieuwe dimensie terecht ben gekomen. Verbazing heeft een broertje gekregen: ontgoocheling. Gelukkig ben ik hier samen met mijn broertje. Het delen met hem maakt deze ervaring dragelijker.
In tegenstelling tot vorig jaar, ben ik nu een toerist. Waar ik vorig jaar vooral binnen de contreien van Bethlehem rondzwierf, rijden we deze keer door het land en zien de Westelijke Jordaanoever met de beperkingen die de Palestijnen ervaren wanneer ze door hun eigen land reizen. Onze gids en vriend M. is namelijk Palestijns en wij kunnen en willen zoveel mogelijk gaan waar hij kan gaan. Als de soldaten hem niet door laten, gaan wij ook niet mee. Alleen indien we verder mogen dan hem en het ons helpt om de situatie iets beter te begrijpen, zullen we de joker van ons paspoort inzetten.
In de afgelopen twee dagen heeft M. ons Ramallah en Nablus met al hun hoogtepunten laten zien, voelen, ruiken en proeven. Het is prachtig, verrijkend, heerlijk en meer, maar helaas ook zuur en bitter. Ieder hoogtepunt ligt doorgaans naast een dieptepunt of drie….. Elke plek die we bezoeken herbergt wel een gevangenis waar M. is gemarteld of vastgehouden. De details zal hij nooit helemaal prijsgeven, maar de littekens spreken boekdelen.
Niet alleen de tours leveren verhalen op waar de honden geen brood van lusten. Ook het huwelijk, waar we afgelopen zondag bij mochten zijn, bracht ons niet alleen het warmste welkom dat we ons konden wensen. Het zien van de reactie van M. op de harde muziek gaf mij een brok in mijn keel, die ik met geen enkele hoeveelheid arak kon wegspoelen.
Luide muziek wordt hem soms te veel. Niet omdat hij oud is of er niet van houdt. Nee, een van de martel methoden die regelmatig op M. zijn losgelaten is hem dagenlang blootstellen aan harde muziek. De herinnering daaraan én de schade die dat aan zijn gehoor heeft aangericht, maken dat het bijna lijkt alsof hij rent voor zijn leven bij het horen van de meest confronterende tonen.
Stel je voor dat je vastgebonden op een stoel, met je armen achter je rug, etmalen lang in een ruimte wordt gezet met geluidsopnamen van de meest ondraaglijke muziek, harde piepgeluiden of schreeuwende mensen. Alles om je te breken, zodat je de naam of verblijfplaats van vrienden prijs geeft. Wij kunnen ons niet voorstellen hoe heftig een marteling is, hoe hard we het ook proberen. Net zoals we geen idee hebben van de permanente gevolgen van die folter praktijken.
Wat ik afgelopen zondag in de ogen van M. zag raakte me diep, heel diep. Heb ik hem dat laten merken? Nee. Hij heeft niets aan medelijden. Hij heeft meer aan begrip. We hebben hem niet meegesleept naar de bijna hypnotiserende dansvloer wanneer hij wegglipte. We hebben bij hem gezeten tot hij klaar was om weer te dansen en geproost op het leven. Want, de marteling de hoofdrol geven, zou teveel credits geven aan de regimes die hebben gemarteld en nog altijd martelen. In de wetenschap dat ik dat niet kan stoppen, is dit voor nu – voor mij – een manier om weerstand te bieden tegen de gevolgen van deze daden.
Morgen een bezoek aan Hebron. De stad die vorig jaar het meeste indruk op me heeft gemaakt in louter negatieve zin.
